Jednym z najniebezpieczniejszych zagrożeń w czasie okresu wiosennego i letniego są burze. Powstają one na skutek styku dwóch różnych mas powietrza - ciepłego i zimnego. Przybierają one różne formy - od pojedynczych słabych burz, przez silne układu burzowe, po skrajnie niebezpieczne superkomórki burzowe. Burza jest zjawiskiem, które niesie ze sobą różne rodzaje zagrożeń:
- wyładowania atmosferyczne,
- silny wiatr prostoliniowy,
- intensywne/nawalne opady deszczu,
- grad,
- rzadko trąby powietrzne.
Na rozwój burzy wpływa wiele czynników - wspomniane rodzaje mas powietrza, topografia terenu oraz obecność wielu czynników takich jak prąd strumieniowy, wodność troposfery i inne. Zrobienie prognozy burzowej jest bardzo trudne, ponieważ czasami jeden czynnik potrafi całkowicie zmienić stopień ostrzeżenia.
Zapraszamy do zapoznania się z poradnikiem przygotowanym przez Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej - PIB oraz Rządowe Centrum Bezpieczeństwa
Poza domem
• jak najszybciej znaleźć bezpieczne schronienie,
• unikać przebywania pod drzewami,
• unikać przebywania na otwartej przestrzeni,
• jeżeli znaleźliśmy się na otwartej przestrzeni – znaleźć, o ile to możliwe, obniżenie terenu (starajmy się nie być najwyższym punktem) i kucnąć (nie siadać i nie kłaść się) ze złączonymi i podciągniętymi pod siebie nogami. Nogi powinny być złączone, ponieważ w przypadku uderzenia pioruna, na skutek powstania różnicy napięć (tzw. napięcia krokowego) może dojść do przepływu prądu między stopami,
• natychmiast przykucnąć, jeżeli czujemy ładunki elektryczne w powietrzu, a włosy „stają nam dęba”,
• osoby przebywające w grupie na otwartej przestrzeni powinny się rozproszyć na odległość kilkudziesięciu metrów, aby w przypadku uderzenia pioruna część grupy mogła udzielić pomocy porażonym,
• Na wodzie: jeżeli pływamy lub znajdujemy się na statku wodnym lub desce windsurfingowej, kitesurfingowej, sup należy wyjść na brzeg i oddalić się od wody – woda to przewodnik i jest ekstremanie niebezpieczna w czasie burzy,
• w aucie - pozostać w samochodzie, stanowi dobrą ochronę przed uderzeniem pioruna,
• unikać dotykania przedmiotów zrobionych z metalu oraz przebywania w ich pobliżu – przedmioty metalowe mogą „przyciągać” pioruny,
• jeżeli widzisz zwisające przewody elektryczne, natychmiast powiadom odpowiednie służby. Pod żadnym pozorem do nich nie podchodź.
W domu
• zamknąć okna i drzwi,
• usunąć z parapetu zewnętrznego/balkonu/ogrodu niezabezpieczone przedmioty, które może porwać wiatr,
• unikać używania sprzętów elektrycznych i elektronicznych zasilanych z sieci (suszarki do włosów, miksery itp.), ponieważ korzystanie z tych urządzeń, w przypadku uderzenia pioruna w naziemną sieć elektroenergetyczną, grozi porażeniem impulsem rozchodzącym się w przewodach instalacji elektrycznej,
• odłączyć od sieci elektroniczny sprzęt domowy – to uchroni go przed uszkodzeniem w przypadku tzw. przepięcia, będącego skutkiem uderzenia pioruna,
• przygotować świeczki lub latarkę, na wypadek przerw w dostawie prądu,
• jeżeli widzisz iskrzenie domowej instalacji elektrycznej, popalone przewody lub czujesz swąd – wyłącz elektryczność oraz gaz i natychmiast wezwij odpowiednie służby techniczne lub administratora mieszkania, domu czy osiedla.
Porażenie piorunem – co robić
• należy zbadać stan ogólny poszkodowanego,
• trzeba sprawdzić, czy oddycha i czy tętno jest wyczuwalne,
• jeżeli u osoby porażonej piorunem doszło do zatrzymania oddechu, należy jak najszybciej rozpocząć sztuczne oddychanie, natomiast jeżeli tętno nie jest wyczuwalne niezbędne jest rozpoczęcie resuscytacji krążeniowo – oddechowej, czyli zewnętrznego masażu serca,
• w przypadku złamań należy unieruchomić uszkodzoną kończynę,
• jeżeli na ciele są ślady oparzenia, to należy - o ile to możliwe - chłodzić je zimną wodą z zachowanie delikatność przez ok. 5 minut, następnie przyłożyć jałową gazą,
• Koniecznie skontaktuj się z Pogotowiem Ratunkowym lub innymi dostępnymi służbami medycznymi.
STARAJ SIĘ UNIKAĆ SYTUACJI, W KTÓREJ PODCZAS BURZY PRZEBYWASZ POZA BEZPIECZNYM MIEJSCEM SCHRONIENIA. W TYM CELU SPRAWDZAJ PROGNOZY POGODY, OSTRZEŻENIA I KOMUNIKATY. OBSERWUJ NIEBO, BY Z WYPRZEDZENIEM REAGOWAĆ NA ZBLIŻAJĄCE SIĘ ZAGROŻENIE.
Źródło: IMGW - PIB
Źródło zdjęcia: archiwum własne